Aanklager – Redder – Slachtoffer Driehoek

Is er in een conflictsituatie een sterke (de aanklager) en een zwakke partij (het slachtoffer), dan staat vaak een derde op (de redder) om het slachtoffer te redden van de aanklager. De redder kiest partij voor het slachtoffer en wordt daarmee ingezogen in het conflict.

Hoe werkt het?

Een voorbeeld: Een persoon valt een iemand aan, degene die wordt aangevallen lijdt hieronder. Een derde persoon staat op om het slachtoffer te helpen. Het resultaat wat hieruit komt is vaak dat deze redder niet goed wordt ontvangen door beide de aanklager en het slachtoffer, ook al wilde hij/zij alleen maar helpen. De posities zijn verschoven: de redder is slachtoffer geworden. Wanneer de redder hier boos om wordt kan hij terugslaan en zich gaan gedragen als de aanklager.

Wanneer kun je het gebruiken?

Er zijn een aantal manieren waarop je met de driehoek te maken kunt krijgen:

• Als slachtoffer.
  Bijvoorbeeld wanneer je wordt aangevallen door iemand en een derde persoon springt (ongevraagd) in om je te verdedigen.
• Als redder.
  Bijvoorbeeld wanneer een groepslid problemen heeft met zijn leidinggevende over het aantal uren dat hij heeft voor deelname aan een bepaalde werkgroep en stelt zich daarin op als slachtoffer. Je besluit hem te gaan helpen door het aan te kaarten bij de leidinggevende.
• Als aanklager.
  Bijvoorbeeld na het gesprek met de leidinggevende (reactie: “waar bemoei je je mee!”) als je heel kwaad over de reactie van de leidinggevende “terugslaat”.
• Als observator.
  Je ziet een aanklager-slachtoffer-redder-driehoek.

  Wil je als facilitator op een effectieve manier ingrijpen, zorg dan dat je niet bezwijkt voor de verleiding van een van de drie rollen. Wat kun je wel doen:

1. Maak een andere keuze: blijf als neutrale observator buiten de driehoek.
2. Laat het probleem of de oorzaak van het conflict waar het is, neem het niet over.
3. Probeer neutraal te blijven. Vat conflicten niet persoonlijk op. Dat lukt het beste als je je richt op de interacties tussen mensen en niet op de inhoud van het conflict.
4. Probeer in je “volwassenenrol” te blijven.

• • • • Vat samen wat je ziet.
      • Beschrijf je emoties.

5. Help te zoeken naar informatie en help de partijen stappen te zetten naar het oplossen van het conflict.

Wat levert het op?

• Interventies die escalatie van het conflict voorkomen.
• Interventies die uiteindelijk helpen bij het vinden van een oplossing.
• Problemen blijven daar waar ze waren, je neemt ze als facilitator niet over!
• Minder eigen stress en minder stress in de kenniskring.

De machtsdriehoek

1. Als je Onmacht vermijdt, pendel je tussen Almacht en Machtsstrijd.
2. Als je Machtsstrijd vermijdt, pendel je tussen Almacht en Onmacht.
3. Als je Almacht vermijdt, pendel je tussen Machtsstrijd en Onmacht.
4. Rondrenners komen niet in kracht.