Nederland heeft niet alleen nieuwe verkiezingen nodig. Het heeft professionele politiek nodig. Wat we nu zien – wantrouwen, profileringsdrang, gebrek aan samenwerking – is geen toeval of karakterfout. Het is een direct gevolg van een systeem waarin politici opereren zonder toezicht, zonder reflectie en zonder professionele begeleiding. Het is tijd dat we één vraag centraal stellen: Wie begeleidt de begeleiders van ons land?

Wat is supervisie – en waarom is het cruciaal voor politici?

Supervisie is een professioneel leerinstrument waarin mensen structureel reflecteren op hun werkpraktijk onder begeleiding van een ervaren supervisor. Het is géén therapie, geen gezellig keuvelmoment – het is werken aan bewustwording, kwaliteit en beroepshouding. In sectoren waar het erop aankomt – zorg, onderwijs, coaching – is supervisie de norm. Waarom? Omdat professionals daar dagelijks ethische, relationele en complexe beslissingen moeten nemen. In de politiek is dat niet anders. Maar daar ontbreekt het vrijwel volledig.  In tegenstelling tot sectoren als de zorg, het onderwijs en coaching, kent het politieke systeem in Nederland geen structurele vorm van supervisie of intervisie. Politici kunnen in individuele gevallen wel een coach of adviseur inschakelen, maar dit gebeurt op persoonlijke titel en zonder kwaliteitsborging. Er is geen norm, geen cultuur en geen verplichting tot professionele reflectie. Dat is opvallend, gezien de complexiteit en impact van het werk. Juist in een vak dat zó bepalend is voor de samenleving, zouden structurele begeleidingsvormen vanzelfsprekend moeten zijn.

Politiek zonder supervisie is als topsport zonder coaching

Stel je voor: een topsporter zonder trainer. Een chirurg zonder intervisie. Een leerkracht zonder feedback. Waarom accepteren we dan dat ministers, fractievoorzitters en Kamerleden zonder professionele reflectie functioneren? Waarom laten we landsbestuurders aanmodderen op wilskracht en eigen inzicht, terwijl ze dagelijks opereren onder hoge druk, in een giftige context en met grote maatschappelijke gevolgen? Het antwoord is simpel: het is een blinde vlek. Politiek wordt nog te vaak gezien als een kwestie van strategie en machtsverhoudingen. Maar in werkelijkheid is het een mensenvak. En elk mensenvak vraagt om professionele ontwikkeling – en dus om supervisie.

De symptomen van het tekort aan supervisie zijn overal zichtbaar:

• Snelle escalatie van conflicten, omdat onderliggende drijfveren en patronen niet worden herkend.

• Persoonlijke uitputting en burn-out, omdat er geen veilige plek is voor reflectie.

• Beleidsarmoede, omdat tijd wordt opgeslokt door drama, framing en tactiek.

• Publiek wantrouwen, omdat authenticiteit verloren gaat achter rolgedrag en incidentpolitiek.

Wat zou er gebeuren als politici wél begeleid worden?

• Ze herkennen hun eigen patronen in besluitvorming en interactie.

• Ze leren navigeren tussen belangen zonder zichzelf te verliezen.

• Ze ontwikkelen een stevig professioneel kompas.

• Ze worden minder vatbaar voor populisme, projectie en persoonlijke aanvallen.

• Ze leren verantwoordelijkheid nemen voor het proces, niet alleen voor het gelijk.

Supervisie helpt leiders om te vertragen, te verdiepen, en verder te kijken dan vandaag.

Tijd voor een cultuuromslag: maak supervisie verplicht in de politiek

In het onderwijs is supervisie een vast onderdeel van de opleiding. In de zorg is het ingebed in kwaliteitssystemen. In de coaching is het een internationale norm. Waarom zouden volksvertegenwoordigers, beleidsmakers en ministers hierbuiten vallen? Het is tijd dat wij – als samenleving – deze norm stellen. Niet uit wantrouwen, maar uit respect voor het ambt. Uit geloof in verbetering. Uit liefde voor het vak van politiek.

Binnen de Associatie voor Coaching leiden we al jaren professionals op tot supervisoren. Wij geloven dat een professional zonder supervisie nooit zijn volle potentieel bereikt – en in sommige gevallen zelfs risico vormt. De politieke arena verdient beter dan ad hoc reflexen en persoonlijke drama’s. Ze verdient volwassen, professionele leiders die zichzelf durven aankijken. En dat begint met de vraag: wie kijkt met mij mee?