Competenties: aan te leren of niet?
Bepaalde competenties zijn vrij makkelijk aan te leren, anderen bijna niet.
Aan te leren zonder al te veel problemen:
Bewustzijn vergroten
- stimuleert mensen kritisch te kijken naar hun werk
- stelt veel vragen
- geeft veel informatie maar praat niet veel
- vat vaak samen wat er gezegd wordt
- luister aandachtig naar iemand
- zet anderen aan het denken
- prikkelt je nieuwsgierigheid
- richt aandacht op wat hij/zij belangrijk vindt.
Realiteit aanvaarding
- verliest de realiteit niet uit het oog
- accepteert de omstandigheden als gegeven maar niet als onveranderbaar
- past zijn werkwijze aan de realiteit aan
- houdt van de spanning tussen ‘ist’ en ‘soll’
- neemt de werkelijkheid onbevooroordeeld waar
- leeft vooral in het hier en nu
- voelt zich geen slachtoffer van de omstandigheden
- accepteert wat hij niet kan veranderen
Opties stimuleren
- benut de sterke punten van zijn medewerkers
- stimuleert ideeën en initiatieven
- zet zijn medewerkers voortdurend aan het denken over oplossingen
- doet iets met de ideeën van zijn mensen
- speelt op zijn tijd voor advocaat van de duivel
- heeft geen vooroordelen m.b.t. andermans suggesties
- vermijdt het ‘wat de boer niet kent’ syndroom
- vraagt om input die verschilt van de eigen zienswijze
Afspraken maken
- durft eisen te stellen
- stelt geen onredelijke eisen
- maakt duidelijke afspraken
- stelt uitdagende maar bereikbare doelen
- maakt doelen heel concreet
- wijzigt afspraken wanneer de omstandigheden daartoe aanleiding geven
- checkt of men het 100% met de afspraken eens is
- checkt of medewerkers voldoende in staat zijn een afspraak waar te maken
Resultaten realiseren (Acties)
- zie de kansen om doelen te realiseren
- richt de energie vooral op zaken met hoge prioriteit en veel effect
- laat problemen niet op zijn beloop
- maakt resultaten zichtbaar
- durft beslissingen te nemen zonder alles te weten
- laat zich door tegenslagen niet van de wijs brengen
- vraagt zelfdiscipline
- controleert regelmatig de voortgang
Aanspreken
- beoordeelt je op wat afgesproken is
- houdt de vorderingen van medewerkers bij
- fluit zonodig iemand terug
- spreekt medewerkers die niet meedoen aan op hun verantwoordelijkheid
- ziet fouten als een leermoment
- geeft feedback op een niet-beoordelende manier
- is duidelijk in zijn feedback
- houdt ervan dat men zegt waar het op staat
Aan te leren onder bepaalde omstandigheden:
Vertrouwen in de potenties van mensen
- Kijkt vooral naar de sterke punten van medewerkers
- behandelt je met respect
- haalt het beste in je boven
- laat je in je eigen waarde
- heeft vertrouwen in iemand kwaliteiten
- versterkt het zelfvertrouwen van medewerkers
- daagt mensen uit om hun grenzen te verleggen
- rekent iemand niet af op zijn zwakke punten
Zelfkennis en zelfontwikkeling
- is niet bang om fouten te maken
- is in positieve zin nieuwsgierig
- is kritisch op zichzelf
- vraagt anderen om feedback
- neemt kritische opmerkingen ter harte
- wil zich ontwikkelen ook al kost dat veel inspanning
- leert snel van nieuwe ervaringen
- kan het eigen gedrag relativeren
Moeilijk aan te leren:
Evenwaardigheid
- is geen betweter
- speelt niet de baas over anderen
- houdt rekening met anderen
- wordt serieus genomen door collega’s
- wordt serieus genomen door diens leidinggevende
- wordt serieus genomen door medewerkers
- gaat gemakkelijk met iedereen om
- heeft respect voor andermans waarden
Stimuleren van eigen verantwoordelijkheid
- houdt van duidelijke keuzes
- wil niet teveel tegelijk van medewerkers
- kan ertegen als men ‘nee’ zegt
- geeft mensen de ruimte, maar laat ze niet ‘zwemmen’
- geeft duidelijke kaders
- neemt medewerkers serieus
- helpt zonder bemoeizuchtig te zijn
- prikkelt het vormen van een eigen mening
Sturen met visie
- heeft duidelijke eigen waarden
- streeft naar uitmuntendheid
- is duidelijk over wat hij/zij wil
- weet wat hij wil bereiken met zijn team
- is een toonbeeld voor anderen
- wakkert ambitie aan
- verlangt dat iemand duidelijke doelen stelt
- prikkelt het vormen van een eigen mening
